Selasa, 22 Januari 2013

Sistemi periodik i elementeve

Shko te: navigacion, kërko
Sistemi periodik i elementëve (shkurt:SI) është skema me të cilën renditen elementet sipas numrit të tyre atomik "Z". I ideuar nga kimisti rus Dimitrij Mendeleev1869, dhe në të njëjetën kohë por në mënyre të pavarur nga kimisti gjerman Julius Lothar Meyer (1830 - 1895), fillimisht kishte shumë hapësira boshe, të parashikuara për elementet që do të zbuloheshin në të ardhmen, disa në gjysmën e dytë të viteve 90'. Në nder të kimistit rus sistemi periodik quhet ndryshe dhe tabela e Mendelejevit. Sistemi periodik ndahet në grupe dhe perioda.Ky sistem periodik i ka 18 grupe dhe 7 perioda. Periodat janë rende horizontale , ndërsa grupet në rende vertikale. Në këtë tabelë , secili element është i shënuar me simbolin perkatës. Periodat 1,2 dhe 3 janë perioda te shkurtra. Perioda e 4 dhe 5 janë perioda te gjata . Perioda e 6 quhet perioda shumë e gjatë , ndërsa e 7 perioda e papërfunduar. Elektronet e shtresës së fundit quhen elektrone valentore.
  • Çdo grup (shtylle e sistemit) përmban elementet të cilët kanë të njëjtin konfigurim elektronik të jashtëm (menyren sesi elektronet shpërndahen rreth berthamës). Brenda çdo grupi gjenden atome me veti të ngjashme.
  • Çdo periode (rrjesht i tabelës) fillon me një element atomi i të cilit ka një konfigurim të jashtëm të tipit "s" ose "ns", ku "n" është numri kuantik parësor, dhe duke vazhduar në atomët e tjera të periodës, numri atomik "Z" rritet më nga një njësi në çdo kalim.

Tabela


Grupet →
versioni i vjetër
1
I A
2
II A
3
III B
4
IV B
5
V B
6
VI B
7
VII B
8
VIII B
9
VIII B
10
VIII B
11
I B
12
II B
13
III A
14
IV A
15
V A
16
VI A
17
VII A
18
VIII A
Periodat
1 1
H

2
He
2 3
Li
4
Be

5
B
6
C
7
N
8
O
9
F
10
Ne
3 11
Na
12
Mg

13
Al
14
Si
15
P
16
S
17
Cl
18
Ar
4 19
K
20
Ca
21
Sc
22
Ti
23
V
24
Cr
25
Mn
26
Fe
27
Co
28
Ni
29
Cu
30
Zn
31
Ga
32
Ge
33
As
34
Se
35
Br
36
Kr
5 37
Rb
38
Sr
39
Y
40
Zr
41
Nb
42
Mo
43
Tc
44
Ru
45
Rh
46
Pd
47
Ag
48
Cd
49
In
50
Sn
51
Sb
52
Te
53
I
54
Xe
6 55
Cs
56
Ba
* 72
Hf
73
Ta
74
W
75
Re
76
Os
77
Ir
78
Pt
79
Au
80
Hg
81
Tl
82
Pb
83
Bi
84
Po
85
At
86
Rn
7 87
Fr
88
Ra
** 104
Rf
105
Db
106
Sg
107
Bh
108
Hs
109
Mt
110
Ds
111
Rg
112
Cn
113
Uut
114
Uuq
115
Uup
116
Uuh
117
Uus
118
Uuo

* Lantanoidet 57
La
58
Ce
59
Pr
60
Nd
61
Pm
62
Sm
63
Eu
64
Gd
65
Tb
66
Dy
67
Ho
68
Er
69
Tm
70
Yb
71
Lu
** Aktinoidet 89
Ac
90
Th
91
Pa
92
U
93
Np
94
Pu
95
Am
96
Cm
97
Bk
98
Cf
99
Es
100
Fm
101
Md
102
No
103
Lr
Seritë kimike të tabelës periodike
Metalet alkaline Metalet alkaline tokësore Lantanoidet Aktinoidet Metalet kalimtare
Metalet tjera Jometale Jometale tjetra Halogjene Gazrat fisnike

Shih dhe këtë

Tidak ada komentar:

Posting Komentar